سرفه‌های خشک: مهمان ناخوانده‌ای که با گیاهان دارویی می‌توان از آن خداحافظی کرد
سرفه‌های خشک، گاه و بی‌گاه به سراغمان می‌آیند و گویی قصد رفتن ندارند. این سرفه‌های آزاردهنده، نه تنها خواب و آرامش را از ما می‌گیرند، بلکه می‌توانند نشانه‌ای از یک مشکل پنهان در بدنمان باشند. اما نگران نباشید! طبیعت با تمام سخاوتش، گیاهان دارویی را به عنوان راه حلی برای تسکین سرفه‌های خشک به ما هدیه داده است.
علل سرفه‌های خشک:
-
- عفونت‌های تنفسی: سرماخوردگی، آنفولانزا و کووید-۱۹ از جمله عفونت‌های تنفسی هستند که می‌توانند باعث سرفه‌های خشک شوند.
- آلرژی: آلرژی به گرد و غبار، گرده گیاهان و موی حیوانات می‌تواند سرفه‌های خشک را به همراه داشته باشد.
- آسم: سرفه‌های خشک یکی از علائم شایع آسم است.
- کروپ یا خروسک: این آلودگی که باعث بروز عفونت در مجرای هوای فوقانی می‌شود و در نتیجه دچار سرفه و مشکلات تنفسی می‌شوید.
- لارنژیت: تورم یا التهاب حنجره در این بیماری رخ می‌دهد که باعث سرفه بیمار می‌شود.
-
- دود سیگار: تنفس دود سیگار هم برای خود شخص هم اطرافیان می‌تواند باعث سرفه های خشک شود.
- ورم لوزه
- برخی اختلالات عصبی: در هنگام حملات عصبی سرفه های خشک به صورت طولانی و بدون توقف هستند.
- ریفلاکس اسید معده: بازگشت اسید معده به مری می‌تواند باعث سرفه‌های خشک، به خصوص در شب شود.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند داروهای ضد فشار خون و مهارکننده‌های ACE می‌توانند سرفه‌های خشک ایجاد کنند.
گیاهان دارویی برای تسکین سرفه‌های خشک:
- آویشن: آویشن یکی از بهترین گیاهان دارویی برای درمان سرفه‌های خشک است. این گیاه دارای خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است و به خلط آوری و رقیق شدن مخاط کمک می‌کند.
- عناب: عناب دارای طبع گرم و مرطوب است و به تسکین سرفه‌های خشک و خارش گلو کمک می‌کند.
- ختمی: ختمی دارای خواص ضد التهابی و نرم کننده است و به تسکین سرفه‌های خشک و گلو درد کمک می‌کند.
- نعنا فلفلی: نعناع دارای منتول می‌باشد که سرفه و درد گلو را تسکین می‌بخشد
- زردچوبه: زردچوبه یک ضد التهاب قوی است به دلیل داشتن کورکومین کمک کننده ای قوی برای تسکین سرفه می‌باشد.
- شیرین بیان: شیرین بیان دارای خواص ضد التهابی و خلط آور است و به تسکین سرفه‌های خشک و برونشیت کمک می‌کند.
- عسل: عسل به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارد یکی از بهترین مواد طبیعی برای درمان سرفه های خشک است.
- سیر و پیا: استفاده از سیر و پیاز( آب پیاز) به دلیل خاصیت ضد التهابی می‌تواند تاثیر معجزه آسایی در مقابل سرفه های خشک داشته باشد.
- زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد التهابی و ضد ویروسی است و به تسکین سرفه‌های خشک و گلو درد کمک می‌کند.
نکاتی برای استفاده از گیاهان دارویی:
- قبل از استفاده از هر گونه گیاه دارویی، با پزشک خود مشورت کنید.
- از گیاهان دارویی معتبر و با کیفیت استفاده کنید.
- دستورالعمل مصرف گیاهان دارویی را به دقت مطالعه کنید.
- از مصرف بیش از حد گیاهان دارویی خودداری کنید.
راهکارهای خانگی برای تسکین سرفه‌های خشک:
- مصرف مایعات کافی: نوشیدن آب، آبمیوه، سوپ و چای گیاهی به رقیق شدن مخاط و تسکین سرفه کمک می‌کند.
- استفاده از بخور: استنشاق بخور آب گرم (به دلیل رقیق کردن مخاط و از بین رفتن گرفتگی سینه) یا بخور گیاهان دارویی مانند آویشن و اکالیپتوس به تسکین سرفه و احتقان کمک می‌کند.
- غرغره کردن با آب نمک: غرغره کردن با آب نمک ولرم با از بین بردن باکتری های دهان و گلو به تسکین گلو درد و سرفه کمک می‌کند.
- مرطوب نگه داشتن هوا: استفاده از دستگاه بخور سرد در منزل به مرطوب شدن هوا و تسکین سرفه های خشک کمک می‌کند.
- مواد مغذی دارای روی: روی باعث بالا رفتن سیستم ایمنی بدن می‌باشد.
- خوردنی های دارای ویتامین C: مانند کیوی, پرتقال, گوجه فرنگی, آناناس.
- مصرف ترکیب آب عسل گرم با لیموترش
- استراحت کافی: استراحت کافی به بدن شما کمک می‌کند تا با بیماری مبارزه کند و سرفه‌ها را تسکین دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم:
- اگر سرفه‌های شما بیش از دو هفته طول بکشد.
- اگر سرفه‌های شما همراه با خلط خونی، تب بالا، تنگی نفس و درد قفسه سینه باشد.
- اگر سرفه‌های شما به قدری شدید است که خواب و غذا خوردن شما را مختل می‌کند.
چه دمنوش هایی برای سرفه خشک خوبه؟
به طور کلی روش آماده سازی دمنوش ها با یکدیگر تفاوتی ندارند شما می‌توانید مقداری از گیاه را به صورت خشک با آب جوش ترکیب کرده و پس از چند دقیقه دم کردن ترجیحا با دو قاشق عسل نوش جان کنید.
- دمنوش پنیرک: یک قاشق غذا خوری از گل پنیرک یا برگ پنیرک به ازای هر یک لیوان آب جوش 10 دقیقه دم کنید.
- دمنوش گل ختمی: یک قاشق غذا خوری گل ختمی به ازای یک لیوان آب جوش را 15 دقیقه دم کنید.
- دمنوش بنفشه: یک الی دو قاشق غذا خوری از گل و برگ آن به صورت تازه یا خشک, به ازای هر لیوان آب جوش به مدت 20 دقیقه دم بکشد.
- دمنوش عناب و دارچین: سه الی پنج عدد عناب را از وسط نصف کرده و با حدود دو گرم چوب دارچین ترکیب کرده به ازای یک لیوان آب جوش برای 10 الی 15 دقیقه بجوشانید.
- دمنوش عناب و شیرین بیان: سه الی پنج عدد عناب را از وسط نصف کرده و با ده الی پانزده گرم ریشه گیاه شیرین بیان ترکیب کرده به ازای یک لیوان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید.
- دمنوش عناب آویشن: پنج عدد عناب را از وسط نصف کرده و با دو قاشق چای خوری برگ آویشن ترکیب کنید به ازای یک لیوان آب جوش برای 30 دقیقه بجوشانید.
- دمنوش زوفا: ده الی پانزده گرم زوفا را به ازای یک لیوان آب جوش برای 15 دقیقه دم کنید.
- دمنوش زنجبیل: ریشه گیاه زنجبیل را به صورت تازه یا خشک به مقدار دلخواه با یک لیوان آب جوش ترکیب کنید و به مدت 15 دقیقه دم کنید.
- دمنوش چای ترش: پنج گرم چای ترش را به ازای یک لیوان آب جوش به مدت 10 دقیقه دم کنید.
- دمنوش چوب نارون کوهی: برگ خشک شده گیاه یا پوست درخت را به مقدار دلخواه به مدت 10 دقیقه دم کنید.
- دمنوش چهار تخمه: دو قاشق غذا خوری به از چهار تخمه را به ازای یک لیوان آب جوش برای 25 دقیقه دم کنید.
- دمنوش بابونه: یک قاشق چای خوری بابونه به ازای یک لیوان آب جوش را به مدت 5 الی 10 دقیقه دم کنید.
- چای سبز: یک قاشق چای خوری به ازای یک لیوان آب جوش به مدت 5 دقیقه دم کنید.
- دمنوش اکیناسه: یک قاشق غذا خوری از ریشه یا برگ گیاه را به ازای یک لیوان آب جوش برای 10 الی 15 دقیقه دم کنید.
- دمنوش سیب با دارچین: مقدار سیب کاملا بسته به میزان علاقه شما به طعم آن دارد و به ازای هر لیوان حدود دو گرم دارچین به مدت 30 دقیقه یا بیشتر دم کنید.
- دمنوش ریحان: ده الی پانزده گرم از ساقه ی گیاه ریحان که شامل گل و برگ می‌باشد به ازای یک لیوان آب جوش 12 دقیقه دم کنید.
- دمنوش تخم کتان: شما می‌توانید سه قاشق غذاخوری از تخم کتان را داخل یک فلاکس یک لیتری ریخته و در طول روز به صورت مداوم از آن استفاده کنید.
- دمنوش به دانه: مقداری دلخواه از به دانه را در یک لیوان آب جوش ریخته و حدود 15 دقیقه صبر کنید تا لعاب اندازد و سپس میل کنید.
درمان سرفه خشک کودکان
برای سرفه های خشک کودکان بالای یک سال استفاده از آب و عسل گرم را پیشنهاد می‌کنیم. استفاده از موارد دیگری که ذکر کردیم نیز با مشورت پزشک می‌تواند در بهبودی سرفه های خشک کودک تان تاثیر بسزایی داشته باشد.
در نظر داشته باشید که برای کودکان یک سال و کمتر از شربت های سرفه حاوی عسل خودداری کنید و آنهایی که حاوی آگاو یعنی شیرین کننده های طبیعی است استفاده کنید.
هوای خانه را مرطوب نگه دارید چرا که باعث کمک به بهبود سرفه های کودک شما می‌شود. همینطور استحمام با بخار گرم و تنفس بخور را پیشنهاد می‌کنیم.
اگر سرفه های کودک شما طولانی مدت شد ممکن است کودک شما نیاز به مصرف استروئید ها و سایر دارو هایی که توسط پزشک متخصص تجویز می‌شود داشته باشد.
چه زمانی برای سرفه های کودک با پزشک تماس بگیریم
- سخت نفس کشیدن و ناله کردن
- بنفش یا آبی شدن لب ها یا ناخن ها
- استفراغ مداوم کودک
- موقع سرفه سرخ یا بنفش شود
- مشکل بلع و ترشحات شدید دهان
- خستگی و بیحالی شدید
- هنگام تنفس عمیق در قفسه سینه درد حس کند
- صدای خس خس و سرفه های خونی
- اگر کودک شما کامل واکسینه نشده باشد یا سیستم ایمنی ضعیفی داشته باشد
- کودکی که کمتر از چهار ماه دارد و دمای مقعد او بیشتر از 38 درجه باشد( به نوزادان داروی تب بر ندهید)
- تب بالای 40 درجه و پایین نیامدن آن پس از دو ساعت مصرف تب بر ها
پشت گوش انداختن سرفه های کودکان و پیگیری نکردن آن می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی تر و سرفه های مزمن شود.
گاهی سرفه های خشک ما به دلیل آلرژی یا حساسیت رخ می‌دهد. در این صورت ما بهتر است برای بهبودی اطلاعات مربوط به آن را داشته باشیم. بر اساس اطلاعات علمی ای که انجمن آسم و ایمونولوژی آمریکا (ACAAI) به ما داده است, برخی افراد به موی حیوانات, گرد و غبار, کپک یا سایر محرک ها و آلرژن ها حساس هستند این اشخاص مستعد به سرفه های حساسیتی هستند. بعضی از تک سرفه هایی که مقطعی هستند, طبیعی هستند و جای نگرانی ندارند اما اگر دچار سرفه های مزمن هستید که فصل های مشخصی برای شما مزاحمت مداوم ایجاد کرده اند و خواب و خوراک را از شما گرفته اند این نشانه آلرژی است.
سرفه های حساسیتی می‌تواند ناشی از واکنش دستگاه تنفسی فوقانی, تحتانی یا هر دو باشد.
علائمی که نشان می‌دهد دستگاه تنفسی تحتانی شما درگیر شده است مثل آسم آلرژیک (آسم آلرژیک یکی از شایع ترین نوع آسم است) انجمن آسم و آلرژی آمریکا علائم آسم آلرژِیک را بدین صورت اعلام کرده:
- سرفه
- تنگی نفس
- خس خس سینه
- تنفس سریع
(تشخیص قطعی توسط پزشک متخصص و تایید از طریق آزمایشات باید صورت بگیرد.)
عوامل ایجاد سرفه های حساسیتی متفاوت است پس با توجه به عامل ایجاد باید درمان صورت بگیرد که اکثرا شامل روش های زیر است:
- اولین کاری که باید بکنید اجتناب از عوامل محرک که پیش تر برایتان ذکر کردیم که شایع ترین آنها گرده ها, مو و شوره حیوانات و کپک می‌باشد.
- استفاده از آنتی هیستامین ها
- استفاده از دارو های ضد احتقان که آبریزش بینی و گرفتگی را برطرف کند.
- مصرف اسپری های استروئیدی که باعث کاهش التهاب و تحریک مجرای بینی شود.
- انجام دادن ایمونوتراپی که در آن آلرژن های دوز پایین را برای سازگار شدن بدن تزریق میکنند.
نکته: هرچند سرفه های آلرژیک ناخوشایند می‌باشند اما اکثرا به معنای یک اختلال جدی و مخاطره آمیز نیست. ما پیشنهاد می‌کنیم در صورت بروز کمترین علائم سرفه های آلرژیک, برای پیشگیری و عوارض بلند مدت به متخصص مراجعه نمایید.
زمان مراجعه به پزشک برای سرفه های آلرژیک
اکثر اوقات شما می‌توانید با درمان های خانگی به سرفه های آلرژِک خویش پایان دهید اما در صورت بهتر نشدن و بروز علائم زیر باید به پزشک مراجعه نمایید:
- وقتی سرفه ها بعد از مصرف دارو ها بهبود نیافت
- طول کشیدن زمان سرفه ها بیش از سه هفته
- به وجود آمدن درد یا فشار در قفسه سینه
- به وجود آمدن مشکلات تنفسی
- کاهش وزن غیر معمول
- به وجود آمدن کسالت و احساس ناخوشی
- تورم در غدد لنفاوی و اطراف گردن
توجه داشته باشید که اگر علائم زیر به سرفه های شما اضافه شوند مسئله زمینه ای جدی تر می‌باشد:
- سرفه های خونی
- مشکل در بلع
- تغییر در صدا
- تب مداوم
سوالات متداول درباره سرفه خشک
برای سرفه خشک چی بخوریم؟ مایعات فراوان, غذاهایی مانند سوپ گرم, دمنوش های مختلف مانند زنجبیل, آویشن, عناب زوفا, آب عسل لیمو ترش گرم, آب پیاز, سیر, شیر عسل زردچوبه.
برای سرفه های خشک چه میوه هایی بخوریم؟ میوه هایی که حاوی ویتامین سی هستند مانند پرتقال, کیوی, گوجه فرنگی, آناناس برای تقویت سیستم ایمنی بدن.
بهترین دارو برای سرفه های خشک چیست؟
- دارو های خلط آور مانند اکسپکتورانت که به رقیق شدن مخاط کمک میکنند تا راحت تر سرفه کرده و خلط های گلو را خارج کنید و بدنتان با سرعت بیشتری پاکسازی شود. (استفاده از آب و دیگر مایعات می‌تواند کمک کننده های بسیار قوی ای برای رقیق شدن و خروج مخاط از مسیر گلوی شما باشد)
- آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین یا کلاریتین یا زیرتک در صورتی که در معرض آلودگی ها و سرفه های حساسیتی هستید و گلوی شما خشک شده و در نهایت باعث سرفه شده, باعث می‌شوند خشکی گلوی شما برطرف شود و سرفه خشک شما بهبود یابد.
- دارو های ضد احتقان که در صورت گرفتگی بینی یا فشار های سینوسی استفاده می‌شود مانند سودوافدرین یا فنیل افرین ( اسپری بینی) این اسپری ها باعث می‌شوند مسیر سینوس های شما پاک شوند و خلط ها از راه بینی به حلق نرسند و آرامش را برای شما به ارمغان بیاورد. توجه داشته باشید گاهی دارو های ضد احتقان دارای عوارض جانبی مانند افزایش فشار خون شما شوند که البته این امر بستگی به شخص دارد که دارای پیشینه فشار خون باشد بنابراین حتما قبل از استفاده با پزشک خود مشورت کنید.
- گاهی ممکن است شما ترکیبی از علائم را تجربه کنید در این صورت پزشک شما ممکن است از داروهای ترکیبی که شامل دارو های ضد احتقان خلط آور آنتی هیستامین ها یا سرکوب کننده ها باشد.
برخی شربت های گیاهی مانند: (تیمکس, شربت بنفشه, تیمکس پلاس, استاپ باریج اسانس, زوفا عسلی رازک, توسیان گل دارو) نیز می‌توانند تاثیر زیادی در بهبودی سرفه های خشک شما داشته باشند.
تاکید ما بر این است که دارو های ضد سرفه را حتما زیر نظر پزشک خود مصرف کنید.
دلیل سرفه های خشک چیست؟
- آلرژی
- سرماخوردگی ساده یا آنفولانزا
- ذات الریه
- آسم
- عفونت های تنفسی
- سرطان ریه
- کووید 19
- کروپ یا خروسک
- رفلاکس معده
- لارنژیت
- محرک هایی مانند گرد و غبار یا دود سیگار
- تنگی نفس
- ورم لوزه
- گلو درد
- نارسایی قلبی
در این مقاله ما نهایت تلاش خود را نمودیم تا شما بتوانید در کمترین زمان به بیشترین اطلاعات درباره سرفه خشک دسترسی پیدا کنید و علائم و راه های بهبودی از این سرفه های خسته کننده را به شما ارائه دادیم. مفتخریم که شما عزیزان مطلع از تاثیرات گیاهان دارویی برای درمان هستید و تا اینجا ما را همراهی کردید. به مقاله های دیگر ما سر بزنید, امیدواریم در کمال صحت و سلامتی استفاده لازم را ببرید. ما مشتاق نظرات شما خواهیم بود.