هر آنچه باید درباره واریکوسل بدانید از شیوع تا درمان آن

مقدمه ای بر بیماری واریکوسل

واریکوسل شایع‌ترین علت قابل اصلاح ناباروری در مردان می‌باشد. علت ایجاد ان اختلال در تخلیه وریدی یا نارسایی دریچه‌های وریدی بیضه است. نظریه‌های گوناگونی در مورد مکانیسم آسیب بیضه‌ها وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از: افزایش دمای بیضه‌ها یا کاهش جریان خون و اکسیژن رسانی یا انتقال مواد و متابولیتهای کلیه‌ها و غدد فوق کلیه به بیضه‌ها یا ترکیبی از اینها. واریکوسل می‌تواند باعث کاهش رشد بیضه و در نهایت کوچک شدن بیضه گردد. همچنین با اثر بر اسپرم‌ها باعث کاهش حرکت و تعداد آن‌ها و تغییر مورفولوژی (شکل ظاهری) آن‌ها خواهد شد. واریکوسل به‌طور مستقیم اثری بر توانایی جنسی یا ایجاد انزال زودرس ندارد.

تعریف واریکوسل:

واریکوس، پیچ خوردگی غیرطبیعی شبکه وریدی (سیاهرگی) اطراف بیضه‌ها، یا بعبارتی تورم و تاب خوردگی، رگ‌‌ها و عروق سیاهرگی قسمت بالایی بیضه‌ها است. در صورت بروز واریکوسل رگ‌ها بزرگ‌تر می‌شوند و این حالت باعث می شود تا بیشتر قابل توجه باشند. ناهنجاری های رحمی در اسکروتوم ممکن است به واریکوسل منجر شود. واریکوسل فقط در کیسه بیضه اتفاق می‌افتد و بسیار شبیه به وریدهای واریسی است که می‌توانند در پا رخ دهند. واریکوسل می‌تواند باعث کاهش تولید و کیفیت اسپرم شود که در بعضی موارد حتی منجر به ناباروری خواهد شد.

تاریخچه واریکوسل:

واریکوسل برای اولین بار به عنوان یک مشکل بالینی در قرن ۱۶ شناخته شد. بارفیلد، جراح انگلیسی رابطه‌ی بین ناباروری در مردان و واریکوسل را در اواخر قرن نوزدهم پیشنهاد داد. مدت کوتاهی پس از آن، سایر جراحان ارتباط واریکوسل را با بازگرداندن باروری پس از ترمیم گزارش نمودند. از اوایل دهه ۱۹۰۰، گزارشات جراحان دیگر برای توصیف ارتباط واریکوسل با نازایی ادامه یافت. در دهه ۱۹۵۰، ایده جراحی اصلاح واریکوسل به عنوان یک روش بالینی در درمان انواع خاصی از ناباروری مردان پشتیبانی شد.

سن ابتلاء به واریکوسل:

واریکوسل یک بیماری رایج است که می توان آن را در ۱۵ درصد جمعیت مردان و حدود ۲۰ درصد از پسران نوجوان یافت. شیوع آن زیر ۱۰ سال نادر است ولی معمولاً در مردان ۱۵ تا ۲۵ ساله شایع‌تر است. (در بالغین جوان ۱۵٪ و در مردان نابارور ۲۰ تا ۴۰٪ می‌باشد.)  واریکوسل معمولاً در دوران بلوغ شکل می‌گیرد و در طول زمان می‌تواند بزرگتر شود. اغلب اوقات واریکوسل هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کند و بی‌ضرر است. اما برخی واریکوسل‌ها می‌توانند باعث درد و مشکلات باروری شوند. در واقع، واریکوسل شایع ترین علت تولید ضعیف و کاهش کیفیت اسپرم است. در کسانی که با ناباروری ثانویه مراجعه می‌نمایند، یعنی قبلاً بچه‌دار شده‌اند شیوع آن به ۷۰٪ می‌رسد. ۹۰٪ موارد طرف چپ و در ۱۰٪ موارد دوطرفه است. واریکوسل می‌تواند باعث کاهش تولید اسپرم یا کاهش کیفیت اسپرم تولیدی شود. علت این پدیده طولانی‌تر بودن ورید تخلیه‌کننده خون کیسه بیضه چپ به ورید کلیوی و همچنین زاویه عمودی‌تر آن نسبت به سمت راست می‌باشد.

درجه‌بندی واریکوسل :

بیماری واریکوسل از نظر شدت به 3 درجه تقسیم‌بندی می‌شود:

گرید ۱: وریدها هنگام زور زدن قابل لمس می‌باشند. در نوع درجه 1 اتّساع عروق فقط حین فشار شکمی در لمس توسط پزشک قابل تشخیص است.

گرید ۲: وریدها در حالت ایستاده قابل لمس می‌باشند. در نوع درجه 2 با فشار شکمی، اتساع عروق، قابل مشاهده می‌شود.

گرید ۳: وریدها در حالت ایستاده قابل مشاهده‌اند. در نوع درجه 3 حتی بدون فشار شکمی، اتساع عروق، در حالت ایستاده قابل مشاهده است.

در نوع درجه 3 تمامي کيسه بيضه پر از عروق متسع مي باشد که اصطلاحا گفته مي شود مثل اينکه کيسه بيضه پر از کرم خاکي است.

علایم بیماری واریکوسل

چطور فرد بداند که دچار بیماری واریکوسل هست و اساسا آیا این بیماری علائم و نشانه خاصی برای شناخت دارد یا خیر؟ باید بگیم که این بیماری می‌تواند هیچ علامتی نداشته باشد، یا چندین علامت از خود بروز دهد.  واریکوسل بیشتر در سمت چپ بروز می‌کند. آناتومی سمت راست و چپ کیسه بیضه مردان یکسان نیست. واریکوسل ممکن است در هر دو طرف وجود داشته باشد، اما این مورد بسیار نادر است. همه‌ی انواع واریکوسل بر تولید اسپرم تأثیر نمی‌گذارد. خوشبختانه، تشخیص بیشتر واریکوسل‌ها آسان هستند و بسیاری از آن‌ها به درمان نیاز ندارند. اگر واریکوسل باعث بروز علائم شود، می‌تواند منجر به جراحی گردد. با اینکه بسیاری از بیماران مبتلا به واریکوسل هیچ نشانه ای ندارند اما در واقع این بیماران علائم مشترک بسیاری دارند که اغلب به آن بی توجه هستند.

برخی از علائم واریکوسل عبارت است از:

• بزرگی و پیچ خوردگی رگها (سیاهرگ ها) درون کیسه ی بیضه .
• احساس سنگینی، گرفتگی و درد در پوست بیضه.
• توده یا گره ای درون بیضه که درد ندارد.
• یکی از بیضه ها بزرگتر یا سنگین تر از دیگری می باشد.
• دردی که هنگام ایستادن تشدید شده ولی با دراز کشیدن آرام می شود.
• کاهش تعداد اسپرم ها.
• دردی که پس از فعالیت های شدید بدتر می شود.
• دردی که با گرمای هوا تشدید می شود.

دلایل ابتلاء به واریکوسل:

دستگاه تولید مثلی مردانه، طناب منوی یا اسپرماتیک، خون را به درون و بیرون بیضه منتقل می کند. با اینکه هنوز مشخص نیست که علت اصلی واریکوسل چیست، اما بسیاری از متخصصین معتقدند که واریکوسل زمانی شکل می گیرد که دریچه های رگ های درون طناب اسپرماتیک، مانع از جریان صحیح خون می شوند. در نتیجه رگ ها برای جبران این مشکل، گشاد می شوند. گشاد شدن رگ ها می تواند به بیضه ها آسیب بزند و باعث سخت شدن باروری مردان شود.

چه زمانی واریکوسل می تواند خطرناک باشد؟

این بیماری زمانی می تواند خطرناک باشد و نیاز به درمان قطعی داشته باشد که مشکلات زیر را ایجاد کند:

1- ناباروری:

مطالعات نشان می دهد که درصد ناباروری در مردان مبتلا به واریکوسل نسبت به مردانی که واریکوسل ندارند، بسیار بالاتر است. البته هنوز دلیل آن به درستی مشخص نیست. اما نظریه ای در این باره وجود دارد که علت را بالا رفتن دمای کیسه ی بیضه به علت تجمع خون، بیان می کند که می تواند منجر به کاهش تعداد و کیفیت اسپرم ها و در نهایت ناباروری شود. حتی اگر یکی از بیضه ها مبتلا به واریکوسل باشد، ممکن است به دلیل تجمع خون در رگ های گشاد شده، دمای هر دو بیضه افزایش پیدا کند.

تحقیقات نشان می دهد که ۲۵ درصد مردانی که در آزمایشات اسپرمی شان، مشکلی دیده می شود، واریکوسل دارند و با درمان آن، کیفیت اسپرم هایشان نیز بهبود پیدا می کند. به خاطر داشته باشید که تمام مردان مبتلا به واریکوسل نابارور نیستند و می توانند صاحب فرزند شوند. امروزه توصیه شده است که واریکوسل تنها زمانی نیاز به درمان دارد که ویژگی های زیر را داشته باشد.

به جز مشخص شدن در اسکن، در آزمایشات نیز خود را نشان دهد. تعداد اسپرم ها کم باشد و فرد به مدت ۲ سال نابارور بوده باشد.دلیل منطقی دیگری برای ناباروری فرد وجود نداشته باشد.

2- کوچکی بیضه ها:

در صورتی که نوجوانی به یک واریکوسل بزرگ مبتلا شود، ممکن است بیضه های او به اندازه ی کافی رشد نکنند. در این مواقع ممکن است پزشک صلاح ببیند که بیضه ها سالیانه اندازه گیری شوند. با این حال بیضه ها ممکن است برای همیشه از حالت طبیعی خود کوچک تر بمانند که این نیز می تواند یکی از دلایل ناباروری باشد.

3- واریکوسل ناگهانی در مردان مسن:

ابتلای ناگهانی به واریکوسل می تواند از علائم گرفتگی یکی از رگ های بزرگ شکمی باشد. این حالت تنها در مردان بالای۴۰ سال اتفاق می افتد که البته بسیار نادر است.

راه های تشخیص واریکوسل:

در بیمارانی که با ناباروری و واریکوسل به پزشک مراجعه می‌نماید علاوه بر معاینه و شرح حال باید حداقل دو یا سه آزمایش منی برای تصمیم‌گیری وجود داشته باشد. با توجه به حساسیت آزمایش باید در آزمایشگاهی انجام گردد که به‌طور تخصصی این آزمایش را انجام می‌دهند. معاینه باید با دست و ابتدا در حالت ایستاده و سپس در حالت خوابیده انجام گردد تا مشخص شود آیا با دراز کشیدن واریکوسل کاهش چشمگیر پیدا می‌کند یا نه که اگر نکرد سونوگرافی شکم و لگن برای بررسی بیشتر انجام گردد. در زمان معاینه ممکن است وریدها مانند واریس پا قابل مشاهده باشند یا مانند کیسه پر از کرم قابل لمس باشند یا بازور زدن قابل لمس شوند که این معیارها بیانگر شدت واریکوسل می‌باشد.

در تشخیص واریکوسل معاینه بالینی حرف اول و آخر را می‌زند و سونوگرافی برای مواردی به کار می‌رود که معاینه مشکل باشد مانند بیماران بسیار چاق یا موارد خفیف. البته از سونوگرافی داپلر یا رنگی می‌توان برای تأیید عود (برگشت خون به سمت بیضه‌ها) پس از عمل کمک گرفت.

جراحی تنها درمان واریکوسل در پزشکی

از نظر طب معاصر، واریکوسل یک بیماری خوش‌خیم است و هیچ درمان دارویی ندارد اما مسکن‌ها مانند استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به کاهش درد و داروهای ضد التهابی به کاهش تورم کمک می‌کنند. امروزه از برخی داروها مانند سیلینیوم، روی، ویتامین C و E و داروهای آپوپنتوکی فیلین، کلومیفن و آمپول‌های HCG به صورت روتین برای درمان واریکوسل پس از جراحی به عنوان یک درمان حمایتی استفاده می‌کنند.

در صورت نیاز به درمان واریکوسل تنها روش درمانی اصلی جراحی و یا کمک گرفتن از روش‌های غیر جراحی تهاجمی است. هدف از جراحی این است که ورید آسیب دیده را خنثی کند تا جریان خون به وریدهای طبیعی منتقل شود.

برای درمان واریکوسل امروزه از 5 روش در پزشکی استفاده می شود که عبارتند از:

1- روش جراحی اینگوینال میکروسکوپیک: روش استاندارد طلایی جراحی واریکوسل روش اینگوینال میکروسکوپیک می‌باشد که با برش کوچک پایین شکم نزدیک خارج ریشه آلت و بالای بیضه و با کمک میکروسکوپ انجام می‌شود. مزیت این روش حفظ شریان (سرخرگ) و عروق لنفاوی و عصب می‌باشد و میزان عود نیز کمتر است (حدود۱تا۲٪)

۲- روش جراحی اینگوینال: که تقریباً مانند روش اول است اما بدون میکروسکوپ انجام می‌شود و بنابراین عوارض آن بیشتر است (عود۹تا۱۶٪ و هیدروسل۳تا ۳۹٪)

۳- روش جراحی رتروپریتوان: که با برشی بالاتر از روش قبلی انجام می‌شود. عود ۱۱تا۱۵٪ و هیدروسل ۷٪ ممکن است ایجاد گردد.

۴-  روش جراحی با لاپاروسکوپ: که با ایجاد حدود سه سوراخ در شکم و فرستادن گاز به داخل شکم برای ایجاد فضای کافی برای کار انجام می‌شود. اما در این روش احتمال آسیب عروق بزرگ یا روده‌ها یا مثانه و… هر چند ناشایع وجود دارد. هیدروسل ۵تا ۸٪ و عود کمتر از ۲٪ است و احتمال آسیب شریان نیز وجود دارد.

۵- روش آمبولیزاسیون: از راه پوست که از راه وریدهای کنار ران به صورت موضعی لخته خون خود بیمار یا کویل یا مواد سنتتیک و مصنوعی دیگر به داخل وریدها فرستاده می‌شوند. این روش نیاز به متخصص رادیولوژی ماهر در این زمینه و تجهیزات پیشرفته دارد. عود ۴تا۱۱٪ دارد. این روش در مواردی که بیش از دو بار واریکوسل عود کرده باشد توصیه می‌شود.

پس از تصمیم‌گیری برای عمل و انجام آزمایش‌ها روتین خون و بررسی اسپرم  توصیه های بهداشتی و مراقبتی به بیمار توصیه می شود. موهای ناحیه عمل شب قبل یا صبح عمل تراشیده می‌شوند. ازساعت ۱۲ شب قبل از عمل بیمار دیگر چیزی نمی‌خورد. عمل با بیهوشی عمومی یا بی‌حسی از کمر (نخاعی) بسته به شرایط بیمار و صلاحدید متخصص بیهوشی انجام می‌گردد.

مدت زمان عمل بستگی به فاکتورهای گوناگون دارد و متوسط ۳۰ تا ۶۰ دقیقه می‌باشد. بیمار همان روز یا فردا صبح مرخص می‌شود و به مدت حداقل ۷تا ۱۴ روز استراحت پزشکی خواهد داشت. بهتر است نزدیکی از روز هفتم به بعد انجام گردد.

عوارض جراحی واریکوسل:

عمل جراحی واریکوسل به موازات درمان، دارای عوارضی هم می باشد که برخی از این عوارض عبارتند از:

1- عوارض کوتاه مدت: پس از عمل شامل: درد یا عفونت زخم یا خون‌ریزی یا خون‌مردگی اطراف ناحیه عمل و … می‌باشد. در برخی موارد ممکن است درد خفیفی برای مدتی باقی بماند یا بی‌حسی اطراف ناحیه عمل یا پوست کیسه بیضه ایجاد شود.

2- عوارض بلندمدت: عود واریکوسل/ هیدروسل (جمع شدن مایع اطراف بیضه) / کوچک شدن بیضه (کمتر از ۱٪) و آسیب به سرخرگ. درمان‌های اضافی مانند واریکوسلکتومی و آمبولیزاسیون واریکوسل ( مسدود نمودن عروق ) در صورت تشدید علائم ممکن است ضروری باشد. در ادامه به هر یک از این روش‌های درمانی می‌پردازیم.

درمان واریکسول در طب سنتی:

واریکوسل بر اساس دیدگاه طبّ سنتی ایران، حاصل تجمع سودا در سیاهرگهای بیضه است – چنانکه در مورد واریس پا و هموروئید نیز همین تئوری مطرح است – بنابراین راه درمان واریکوسل ، رفع تجمع سودا در این منطقه است و هر کاری به جز این، ناموفق یا دارای اثری موقتی خواهد بود. اصول درمانی واریکوسل مانند سایر انواع واریس و … به شرح زیر است:

۱- کاهش میزان سودای خون: مهم ترین اقدام در درمان واریکوسل، کاهش میزان سودای خون است. این هدف از این راه ها قابل وصول است:

الف- اقدامات تغذیه ای: کاهش مصرف غذاهای سودازا مانند: سرخ کردنی ها، گوشت گاو و گوساله، گوشت های یخی و مانده، پنیر کهنه، ماست ترش، انواع غذاهای مصنوعی و به ویژه فست فودها،چای، عدس، بادنجان، فلفل دلمه ای و ….

ب-  پرهیز از گرسنگی، بی خوابی، استرس و خستگی جسمی و روحی.

ج – ورزش: ورزش ملایم و معتدل به تخلیه و پاکسازی بدن از موادّ زائد کمک زیادی می کند. تقریبا همیشه پیاده روی نسبتا تند بهترین گزینه است. این ورزش باید در ساعاتی از روز که هوا معتدل تر است و درزمانی بیننیم تا یک ساعت انجام شود. توجه داشته باشید که ورزش های سنگین که منجر به خستگی زیاد شوند در طولانی مدّت سودا را افزایش می دهند. همچنین وزنه برداری و پرورش اندام هم جزء ورزش های نامناسب برای افراد مبتلا به واریکوسل هستند. در سوی دیگر، ورزش هایی که با دست انجام می شوند(والیبال، بسکتبال و …) جزء گزینه های مناسب برای افراد مبتلا به این بیماری هستند.

د- اقدامات دارویی: خاکشی: صبح ناشتا یک قاشق غذاخوری خاکشی را در یک لیوان آب جوش ریخته کمی شیرین و میل کنید. اگر خاکشی را نیم کوب کرده و نیز بگذارید به اندازه ۵-۴ قل بجوشد، اثر درمانی آن افزوده خواهد شد. این کار را بهتر است 4-3 ماه ادامه دهید.

افتیمون: افتیمون یکی از قوی ترین داروهای ضدسوداست. کسانی که واریکوسل های شدید یا مقاوم به درمان دارند می توانند از این دارو استفاده کنند. یم روز درمیان، یک قاشق غذاخوری افتیمون را در یک پارچه نخی ریخته چهار طرف آن را گرفته با حالتی مشابه استفاده از چای کیسه ای، 30 بار داخل یک لیوان شیر که در حد جوش آمدن داغ شده است فرو برده در انتها، پارچه را به لبه های لیوان فشار داده تا عصاره افتیمون کاملا وارد شیر شود. سپس شیر را کمی شیرین و میل کنید. البته اگر با خوردن شیر مشکل دارید می توانید دارو در آب جوش عصاره گیری کنید. البته افتیمون طبع بسیار گرمی دارد و کسانی که پایه مزاجی گرمی دارند بهتر است از آن استفاده نکنند. دیگران نیز بهتر است با مشورت با فرد مجرب اقدام به مصرف افتیمون نمایند. مصرف افتیمون رابه صورت یک روز درمیان، یک تا دو ماه ادامه دهید.

سایر داروها: داروهای ضدّسودا زیادند. یک نمونه ساده استفاده از دم نوش گل گاوزبان و سنبل طیب است. یک قاشق غذاخوری گاوزبان، حدودا همین مقدار سنبل طیب، 5 عدد عناب( که با چنگال خراش داده شده باشند) یا یکی دو عدد لیمو امانی(سوراخ شده) را با دو لیوان آب روی شعله کم بجوشانید تا یک لیوان بماند. سپس صاف و شیرین و میل کنید. این دم نوش خوش طعم و خوش رنگ، یک آرام بخش فوق العاده است که تقریبا با همه مزاج ها سازگاری دارد.

پیشنهاد بعضی از حکمای طب سنتی، استفاده از سکنجبین است. ۲ لیوان عسل، ۲ لیوان عرق نعناع و ۱ لیوان سرکه انگور طبیعی را با هم مخلوط کنید و هر شب یک سوم لیوان آن را با دو سوم لیوان آب مخلوط و یک ساعت پس از شام، تا سه چهار ماه میل کنید. افراد سردمزاج می توانند نصف لیوان سرکه بریزند. پیشنهاد ما این است که مقاله ذیل را مطالعه نموده به ویژه تمهیدات انتهای مقاله را مدّنظر قرار دهید:

۲- رفع یبوست: اغلب، با مصرف خاکشی جوشانده، یبوست احتمالی بیمار نیز رفع می شود؛ ولی در غیر این صورت، نسبت به درمان یبوست بیمار اقدام کنید. درمان یبوست برای حصول نتیجه مطلوب بسیار مهم است.

3- روغن مالی: برای این کار، هر شب، روی کیسه بیضه ها و به خصوص قسمتهای بالای آن را ربه مدت حداقل دو تا سه ماه، با روغن بابونه (و اگر در دسترس نبود با روغن کنجد و یا روغن زیتون یا مخلوطی از این دو)  ماساژ دهید. ماساژ را به آرامی انجام دهید و آن را تا وقتی که روغن کاملاً جذب پوست بیضه شود ادامه دهید. این روغن مالی علاوه بر کمک به بهبودی واریکوسل، به خودی خود هم در افزایش کیفیت اسپرم مؤثر است.

4- بادکش گذاری: یک شب درمیان، پایین کمر و زیر شکم را بادکش بگذارید و این کار را تا دو ماه ادامه دهید.

5- حجامت: بهتر است با مشورت فرد مجرب، یم یا دو مرحله حجامت عام و یک مرحله حجامت پوبیس(عانه) برای فرد انجام شود.

6 – زالو درمانی: مؤثّرترین و قاطع ترین روش درمان واریکوسل، زالو انداختن است. ۴-۳ نوبت زالو انداختن روی بیضه، معمولا واریکوسل را درمان کرده، کیفیت اسپرم را بالا خواهد برد. در هر نوبت، یک یا دو زالوی ریز تا متوسّط به ازای هر بیضه کافیست. بهتر است زالوها قسمت بالایی بیضه را بگیرند اما اگر سایر مناطق را هم گرفتند اشکالی ندارد. این کار درد چندانی ندارد و عارضه مهمی را نیز به دنبال ندارد و لذا با خیال راحت می توانید به آن اقدام کنید. این کار را به فواصل ۲۰-۱۵ روزه تا ۴-۳ نوبت تکرار کنید.

نکته مهم: زالو، اخلاط فاسد ازجمله سودا را به صورت موضعی دفع می کند؛ بنابراین پاکسازی عمومی بدن از طریق داروهای فوق الذّکر و نیز دوره های اصلاح مزاج، و همچنین انجام حجامت عام یا عانه قبل از شروع زالواندازی، می تواند موفقیت درمان را تضمین کند. البته انجام دقیق و مرحله به مرحله این اقدامات باید تحت نظر طبیب حاذق انجام شود.

نکته پایانی درباره واریکوسل

در پایان چند توصیه و یک تذکر شرعی را به بیماران واریکوسلی متذکر می شوم.

توصیه ۱: اگرچه معمولا بیمار چند روز پس از شروع درمان، علائم بهبودی را احساس خواهد کرد اما بهتر است حداقل سه ماه درمان را ادامه دهد.

توصیه۲: ماساژ بیضه ها با روغن زیتون تصفیه نشده را به تمام مردانی که مشکل ناباروری دارند توصیه می کنم؛ حتی اگر در اقدامات تشخیصی انجام شده، مشکلی نداشته باشند. این کار، کیفیت ساخت اسپرم در بیضه ها را به نحو مطلوبی بالا می برد.

توصیه3: ملاک ما برای درمان واریکوسل و بازگشت قدرت باروری، نه سونوگرافی است و نه آزمایش اسپرم، زیرا به کرات تجربه کرده ایم که اینها لزوما ارتباط مستقیمی با هم ندارند، به عبارت دیگر ممکن است بعد از درمان، در سونوگرافی واریکوسل دیده شود، آزمایش بیمار هم دچار اشکال باشد اما هم علائم بیمار از بین برود و هم بچه دار شود. حتی در طب جدید هم این مساله مورد تایید است که لزوما، اشکال در سونوگرافی یا آنالیز اسپرم، مساوی با داشتن علامت بالینی و ناباروری نیست. اگرچه در بسیاری از موارد با انجام درمان های فوق، این دو مولفه نیز رو به بهبود می روند.

توصیه4: نکات این مقاله به مانند سایر مقالات این پایگاه، نکاتی عمومی هستند و نمی توانند جایگزین کاملی برای درمان حضوری توسط پزشکان مجرّب باشند.

توصیه5: این موارد می توانند منجر به ایجاد یا تشدید واریکوسل شوند و باید همزمان با درمان واریکوسل، نسبت به درمان آنها هم اقدام کرد:

یبوست، بیماری های سرفه دار مزمن، کارهای سخت یا کارهایی که با حمل بارهای سنگین همراهند، وزنه برداری و پرورش اندام، تحریک های جنسی مکرّر بدون تخلیه و ارضاء، پوشیدن لباس زیر تنگ.

یک تذکّر شرعی مهم: یکی از آزمایش هایی که به طور معمول برای مبتلایان به واریکوسل درخواست می شود، آزمایش آنالیز مایع منی است. در این رابطه باید به موارد زیر توجّه داشت:

۱- ابتلا به واریکوسل(حتی انواع دوطرفه آن) به تنهایی نمی تواند دلیل کافی برای بروز ناباروری باشد به عبارت دیگر نه تمامي مردان مبتلا به واريکوسل داراي مشکل در باروري هستند و نه تمام مردانی که مشکل ناباروری دارند از واریکوسل رنج می برند.بنابراین، انجام آزمایش آنالیز مایع منی در افرادی که ازدواج نکرده اند یا ازدواج کرده اند امّا بنابر تعاریف علمی، شامل عنوان ناباروری نمی شوند هیچ گونه ضرورتی ندارد.

2- درمان واریکوسل به شیوه طبّ سنّتی نیازی به این گونه بررسی ها ندارد و با انجام روش های ذیل بهبود پیدا خواهد کرد.

۳- مردانی که به توصیه پزشک معالج نسبت به انجام این آزمایش اقدام می کنند معمولا مجبور هستند که نمونه منی خود را در محیط آزمایشگاه و با انجام استمناء به دست آورند که گناهی است کبیره. استدلال برخی از این بیماران آن است که ضرورت پزشکی، مجوّز انجام این کار است که چنان که گفته شد تقریبا هیچ گاه ضرورت قطعی برای انجام این آزمایش وجود ندارد و این توجیه باعث رفع حرمت این عمل نمی شود.

نکته مهم آن است که می توان نمونه را در منزل و از طریق همسر و به روش های شرعی به دست آورد و با رعایت شرایطی(که کارشناس آزمایشگاه برای شما بیان می کند) آن را به آزمایشگاه رساند یا در آزمایشگاه هایی اقدام به این کار کرد که اتاق ویژه ای برای نمونه گیری با حضور همسر دارند. با این اوصاف واضح است که تقریبا هیچ راه شرعی برای انجام این آزمایش در افراد مجرّد وجود ندارد.