همه چیز درباره درمان میگرن
میگرن چیست؟
میگرن عبارتست از: سردردهای مکرری که اغلب یک طرف سر را درگیر میکند. میگرن یک بیماری عصبی است که می‌تواند علائم متعددی ایجاد کند. غالباً این بیماری با سردرد شدید و خسته‌کننده شناخته می‌شود. علائم ممکن است شامل تهوع، استفراغ، مشکل در صحبت کردن، بی حسی یا سوزن شدن و حساسیت به نور و صدا باشد. میگرن در تمام سنین افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سردرد میگرنی یکی از شایعترین بیماریهای مغز و اعصاب است که می تواند ناتوان کننده باشد. سردردهای میگرنی دارای نبض و به حدی شدید است که عملکرد فرد را مختل میکند. این سردردها می‌تواند از لحاظ شدت، فرکانس (دفعات حمله در روز) و استمرار در بین بیماران مختلف بسیار متفاوت باشد.
شروع سردردهای میگرنی در افراد مختلف، متفاوت است. ممکن است در بعضی از افراد از دوران کودکی شروع شود ودر برخی افراد ممکن است تا اوایل بزرگسالی رخ ندهد. زنان بیشتر از مردان درآسیب سردردهای میگرنی هستند. میگرن حالت موروثی دارد و سابقه خانوادگی یکی از رایج‌ترین علل این بیماری است.
سردرد میگرنی می‌تواند موجب درد شدید در عرض چند ساعت تا چند روز شود و می‌تواند بسیار شدید باشد. انتخاب درمان مناسب برای هر بیمار مستلزم دانستن تاریخچه پزشکی بیمار، سبک زندگی، بیماریهای همراه و الگوی سردرد بیمار است.
عواملی که می‌توانند موجب آغاز سردرد میگرنی شوند
اگر چه علت اصلی این بیماری از منظر پزشکی نوین ناشناخته است؛ اما بر اساس نظریه محققان عرصه پزشکی به نظر می‌رسد ژنتیک و عوامل محیطی در بروز میگرن موثر هستند. برخی از عوامل مهمی که موجب بروز میگرن یا سبب تشدید آن می شوند عبارتند از:
1- تغذیه نامناسب: برخی غذاها مثل ادویه‌جات، مصرف برخی از خوراکی‌ها، پنیر، غذاهای شور و غذاهای فرآوری شده همچنین افزودنی‌های مواد غذایی. آسپارتام شیرین‌کننده و گلوتامات که در بسیاری از غذاها یافت می‌شود و نوشیدنی‌های الکلی، به ویژه شراب و نوشابه‌های بسیار کافئین‌دار و کشیدن دخانیات ممکن است باعث دردهای شدید میگرنی شوند. حساسیت برخی از افراد نسبت به برخی از ادویه جات و غذاها ممکن است موجب بروز سزدرد میگرنی در این افراد شده و یا سردردهایشان را تشدید کند. لذا این افراد باید از مصرف اینگونه ادویه جات و غذاها پرهیز نمایند.
2- به هم خوردن الگوی خواب: کسانی که خواب منظم و مرتب ندارند باید منتظر سردردهای میگرنی باشند. تغییر الگوی خواب، بیدار ماندن شبانه، کار کردن زیاد و خستگی بیش از حد باعث سردردهای میگرنی می شود. تنظیم الگوی خواب بهترین راه حل برای راحت شدن از سردرهای میگرنی است.
3- تغییرات هورمونی (مثل دوره ماهانه در زنان): بهم خوردن تنظیم هورمونهای بدن یکی از عوامل شروع سردردهست و باعث تشدید میگرن در افرادی که دارای هورمون منظم نیستند یا زنانی که دوره ماهانه آنها بخاطر بهم ریختن هورمونها، دچار اختلال شده است بیشتر خودنمایی می کند. زنان 3بار بیشتر از مردان دچار میگرن می شوند. به نظر می‌رسد نوسانات استروژن از علل میگرن در زنان باشد که سردردهای شدیدی در بسیاری از زنان ایجاد میکند. زنان با سابقه‌ی میگرن اغلب سردرد را بلافاصله قبل یا در دوره‌های زمانی که کاهش شدید استروژن دارند، گزارش می‌دهند. علت میگرن در دوران بارداری یا یائسگی نیز به دلیل کاهش سطح هورمون استروژن است.
4- داروها: هر دارویی به موازات تاثیراتی که برای درمان دارد، مضراتی هم دارد و بعضی از آنها موقع مصرف سردردها، مخصوصا میگرن را تشدید می کنند ویا موجب بروز آن می شوند. مخصوصا داروهای هورمونی، مانند داروهای ضد بارداری خوراکی و درمان جایگزینی هورمون، ممکن است در ابتلا به میگرن نقش داشته باشد.
5 – فعالیت فیزیکی: فعالیت فیزیکی اگر چه در حالت طبیعی مفید و لازم است اما هنگام داشتن سردرد و بروز میگرن باید از انجام فعالیت فیزیکی پرهیز کرد و هنگام درد کاملا استراحت نمود.
6- محرک بینایی، شنوایی و چشایی: افراد میگرنی به نور، صداها و برخی بوها حساسند و با مواجه با عناصر سردردشان بیشتر می شود. بهتر است از اینگونه عواملی که میگرن را تحریک می کند جدا خودداری نمایند. صدای بلند، نور زیاد، کنسرت موسیقی و فشار به گردن و حتی درد دندان نیز می‌تواند در ابتلا به میگرن نقش داشته باشد.
7- تغییرات دما: بهترین دما برای برای افراد میگرنی دمای معتدل است. گرما و سرمای زیاد در بروز میگرن و تشدید آن بسیار موثرند و میگرنی ها باید از تغییرات دمایی بپرهیزند.
8- گرسنگی: گرسنگی یکی از عاملان بروز وتشدید سردردهای میگرنی است. گرسنگی معده را تحریک می کند. تحریک معده، تحریک عصب ها را در پی دارد و تحریک عصب موجب تشدید سردرد می شود لذا افرادی که سابقه سردرد و میگرن را دارند باید از گرسنگی امتناع کنند.
9- عوامل روانی: عوامل روانی مثل: استرس، اضطراب، عصبانیت و… از جمله عواملی هستند که سردردهای افراد میگرنی را شدت می بخشند. این عوامل موجب گشاد شدن رگهای خونی شده و گشاد شدن رگهای خونی که به پوست سر و مغز می‌روند می‌تواند از جمله علت‌های بروز میگرن باشد. سردرد زمانی آغاز می‌شود که رگ‌ها دوباره گشاد می‌شوند. این افراد باید از اینگونه رفتارها پرهیز کنند و تا جاییکه امکان دارد آرامش را چاشنی کار خود کنند.
10- به هم خوردن تعادل موادشیمیایی موجود در مغز: از دیگر علل میگرن میتوان به عدم تعادل مواد شیمیایی در مغز، از جمله سروتونین که به تنظیم درد در سیستم عصبی کمک میکند؛ اشاره کرد. محققان هنوز در حال مطالعه نقش سروتونین در میگرن هستند.
سردرد میگرنی چه علائمی دارد؟
سردردها نوعا دارای علائمی هستند که بر اساس شناخت این علائم می توان نوع سردرد را تشخیص داد و سپس آن را درمان کرد. اگر چه برخی از علائم در بیشتر سردردها مشترک هستند اما بعضی از این علایم مختص به سردرد خاصی هستند یا در آن شایعترند. .میگرن هم از این قاعده مستثنی نیست و با برخی از علایم میتوان آن را به راحتی شناخت و نسبت به درمان آن اقدام کرد.
از شایعترین نشانه‌ها و علائم میگرن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- سر درد در یک سمت سر.
2-دیدن اشکال مختلف، نقاط روشن یا درخشان از نور.
3- پین‌ها و سوزن‌ها در یک دست یا پا.
4- ضعف یا بی حسی در صورت یا یک طرف بدن.
5- مشکل صحبت کردن.
6- حرکات غیر قابل کنترل یا حرکات دیگر.
7- تهوع و استفراغ.
8- تاری دید.
9. نوسان خلق
10. گیجی
11- سر گیجه
12- ضعف.
میگرن چه تاثیری بر عملکرد افراد دارد؟
مشکل مبتلایان به میگرن، تنها سردرد نیست. اکثر افراد کامل بیمار می‌شوند و نمی‌توانند کارهای روزمره خود را انجام دهند و مجبور می‌شوند که در یک اتاق تاریک و ساکت بی حرکت دراز بکشند تا حمله میگرنی پایان یابد. بعضی‌ها حتی نمی‌توانند فکر غذا خوردن را هم داشته باشند؛ چون دچار استفراغ می‌شوند. مبتلایان به میگرن دچار خواب‌آلودگی و رخوت می‌شوند. در طول حمله میگرن فعالیت و عملکرد طبیعی معده مختل می‌شود و به همین دلیل داروهایی که بیمار برای تسکین این بیماری خورده را به طور کامل جذب نمی‌کند.
امروزه 1 تا 10 درصد از مردم درگیر بیماری میگرن هستند. بیماری که به شدت کیفیت زندگی را کاهش می‌دهد و فرد را از فعالیت بهینه می‌اندازد تا حدی که سازمان بهداشت جهانی سردرد میگرنی را بین بیشترین بیماریهای ناتوان‌کننده (disabling) دسته‌بندی میکند. بیماری میگرن یکی از علل شایع بروز سردردهای مکرر است.
نشانه های شناخت میگرن:
میگرن، درد ضربانداری است که معمولا در یک طرف سر و نزدیک شقیقه، پیشانی و چشم ها خود را نشان می دهد. میگرن می تواند فرد را بسیار به نور، صدا یا اعمال خفیف از جمله بالا رفتن از پله حساس کند. بسیاری از افراد میگرنی دچار حالت تهوع، استفراغ یا مشکلات بینایی می شوند. این درد ممکن است فرد را تا حدی اذیت کند که نتواند به انجام شغل و کارهای روزانه اش که دارد بپردازد. لذا برای پیشگیری و التیام آن راهکارهایی وجود دارد که شناخت آنها به افرادی که سابقه میگرن دارند کمک می کند تا قبل از شدت یافتن آن، تدابیری را برای خلاصی از آن بیندیشد. برخی از این راهکارها عبارتند از:
۱- خمیازه کشیدن یک یا دو روز قبل از شروع میگرن: ممکن است فرد مبتلا به میگرن یکی دو روز قبل از شروع میگرن دچار خمیازه های بیش از حد معمول شود. خمیازه بیش از حد ممکن است برای بسیاری از افراد یک علامت آزاردهنده باشد. اما این موضوع می تواند به افراد میگرنی کمک کند تا برای پیشگیری از به وقوع پیوستن یک میگرن شدید دست به کار شوند. علائمی همچون خستگی، تشنگی، احساس به پرخوری می تواند به همراه خمیازه، اتفاق بیفتند.
۲- مشاهده هاله های نورانی: حدود ۲۰ درصد از افرادی که مشکل میگرن دارند قبل از شروع درد به مدت ۲۰ دقیقه یا یک ساعت تشعشع نورانی می بینند. ممکن است فلش های نورانی، خطوط مواج، و نقطه ببینند و یا تاری دید را تجربه کنند. به این نوع میگرن کلاسیک می گویند. دیدن قسمت های نورانی و ستاره های منور در میدان دید، تلفیق بینایی به دید تونلی و تاری دید. ۳۰ دقیقه تا یک ساعت قبل از به وقوع پیوستن میگرن به افراد دست می دهد. درست قبل از شروع سردرد این علائم از بین می روند. همچنین بانوانی که این علامت را قبل از میگرن مشاهده می کنند بیشتر از سایر بانوان در معرض خطر سکته قلبی هستند. این دسته از بانوان باید از مصرف دخانیات و خوردن قرصهای ضد بارداری به شدت اجتناب کنند.
۳- حالت تهوع، اسهال و استفراق: حالت تهوع از علائمی است که به صورت گسترده بین افراد مبتلا به میگرن رایج است. حالت تهوع باعث می شود تا شما از خوردن اجتناب کنید. همچنین برخی از افراد در هنگام بروز میگرن دچار استفراغ و اسهال نیز می شوند.
۴- درد در یک سمت سر: سردردهای عصبی و دیگر نوع سردرد ها سبب می شود تا درد در تمامی سر پخش شود و یا در ۲ طرف سر درد داشته باشید. اما افراد مبتلا به میگرن علاوه بر حالت تهوع، درد بیشتری را در یک طرف سرشان احساس کنند. عدم توازن در دردهای ناحیه‌ی سر یکی از نشانه های میگرن است. به خاطر داشته باشید که انجام فعالیت های روزانه میگرن را تشدید می کند. افراد مبتلا به میگرن بر این باورند که در حین بروز میگرن، کارهای روزانه دشوار می شوند.
۵- حساسیت به نور، صدا و بو: افرادی که مبتلا به میگرن هستند، اغلب از این موضوع شکایت دارند که به هنگام بروز درد، آنها به نور و صدا حساس می شوند. عده کمی هم از حساس شدن پوست بدنشان ناراحتند. نور، صدا و برخی از رایحه ها، در بسیاری از افراد به بروز میگرن و تشدید درد منتج می شود.
۶- سوزن‌سوزن قسمتهایی از اعضاء بدن: سوزن سوزن شدن تغییر در حواس می تواند از نشانه های میگرن باشد. احساس سوزن زدن سر انگشتان، بی حسی در صورت، بازو و یا پا، از این نشانه ها هستند. این اتفاقات می توانند همزمان با دیدن هاله های نورانی و یا در هنگام بروز درد رخ دهند. این دست از تغییرات در حواس می تواند منجر به افزایش اثر اضطراب و استرس میگرن شوند.
۷- تار بینی: تار شدن و یا کم نور شدن دید می تواند در زمان دیدن هاله های نورانی و یا در هنگام بروز درد رخ دهد. عده کمی از مبتلایان به میگرن این علامت را قبل از به وقوع پیوستن درد مشاهده می کنند. این تغییرات عموما به دلیل تغییر جریان خون در مغز به وقوع می پیوندند.
دلایل ابتلاء به میگرن کدامند؟
دلیل اصلی ابتلاء به میگرن هنوز به طور قطعی معلوم نیست، اما محققان بر این باورند که این یک مشکل عصبی است ( مربوط به سیستم عصبی است ). عقیده آنان بر این است که: مواد شیمیایی مغز، رگ های خونی و سیستم عصبی مغز دچار تداخل شده اند و این تداخل موجب بروز این بیماری می شود. آنان برای اثبات ادعای خود مبنی بر مشکل عصبی بودن میگرن دلایلی را هم مطرح ساخته اند که برخی از آن دلایل عبارتند از:
۱- چراغ چشمک زن: میگرن ممکن است بر اساس دلایل خاصی شروع شود، از جمله چراغ های چشمک زن. این عامل می تواند از بازتاب نور روی برف و باران، لامپ های چشمک زن، و یا نور تلوزیون یا نور سینما باشد. استفاده از عینک آفتابی پلاریزه خارج از خانه و استفاده از لامپ های فلورسنت با طیف نور روز داخل خانه می تواند به فرد کمک کند.
۲- اضطراب و استرس: استرس عاطفی یکی از عوامل شایع شروع میگرن است. با اینکه نمی توان به صورت کامل از استرس پرهیز کرد اما می توان تا حدودی از آن فاصله گرفت. ورزش آرامش بخش می تواند در کم شدن استرس کمکتان کند. نفس را آرام داخل و بیرون دهید، اجازه دهید هوا ریه ها را پر کند و سپس همه ی آن را خالی کنید. فکر کردن به یک صحنه ی آرامش بخش یا گوش دادن به آهنگ مورد علاقه هم می توانند در کاهش استرس کمک کنند.
۳- کمبود غذا و خواب: برای افرادی که میگرن دارند داشتن یک الگوی مرتب برای غذا خوردن و خواب بسیار مهم است. کاهش قند خون حاصل از گرسنگی و کم خوابی می تواند میگرن را تحریک کند. خوردن بیش از حد مواد قندی نیز باعث بالا رفتن قند خون و سپس افت ناگهانی آن می شود و این عدم تعادل میگرن را تحریک می کند.
۴- تغییرات هورمونی: برای بسیاری از خانم ها، میگرن به چرخه قاعدگی شان گره خورده است. وقتی سطح استروژن افت می کند چند روز قبل یا در طول قاعدگی دچار میگرن می شوند. خانم هایی که با تغییرات هورمونی و هنگام عادت ماهانه دچار میگرن می شوند می توانند قبل از شروع میگرن از قرص های ضد التهابی و از قرص های هورمونی ضد بارداری کمک بگیرند.
۵- غذاهای حساسیت زا: افرادی که میگرن دارند معمولا می گویند خوراکی ها یا نوشیدنی های خاصی باعث تحریک سردردشان می شود. این غذاها و مایعات شامل: شراب قرمز، پنیر، شکلات، سس سویا، و گوشت های فرآوری شده می شوند.
۶- افزایش وزن: بر اساس پژوهش های انجام شده، مشخص شده که اضافه وزن و چاقی خطر میگرن را تا ۸۱ درصد افزایش می دهد، در حالی که دلیل این اتفاق هنوز به وضوح مشخص نشده است اما یک نظریه است که قائل است به این که سلول های چربی ذرات التهابی به درون جریان خون را آزاد می کنند، که ممکن است منجر به سردرد میگرنی شود.
۷- برنامه غذایی نامناسب: غذاهای تخمیر شده و ذخیره شده معمولا بالاترین سطح تیرامین را دارند. تیرامین یک ماده ایجاد شده از تجزیه اسید آمینه تیروزین است. تیرامین ممکن است باعث تنگ و گشاد شدن رگ های خونی بشود. همین ممکن است برای برخی مبتلایان به میگرن تحریک به حساب بیاید. بیماران میگرنی نباید از غذاهای تخمیر شده از جمله پنیر، سس سویا، خیار شور و پپرونی استفاده کنند.
علائم تشخیص میگرن در کودکان:
حدود ۵ درصد از کودکانی که مشکل سردرد دارند از میگرن رنج می برند. قبل از بلوغ جنسیت خیلی تاثیری در ابتلاء به میگرن کودکان ندارد و هر دو گروه دختران و پسران ممکن است دچار میگرن شوند، اما بعد از بلوغ امکان ابتلا میان دختران بیشتر می شود. کودکان ممکن است نشانه هایی غیر از سردرد داشته باشند، مانند درد معده ( میگرن شکمی ) یا استفراغ شدید و مکرر ( استفراغ چرخشی ). اگر کودکان کم سن و سال گام هایشان بسیار لرزان، رنگشان پریده، و عصبی باشند. یا حرکات غیر ارادی چشم و استفراغ داشته باشند ممکن است دچار نوعی از میگرن به نام سرگیجه خوش خیم شده باشند.
چگونه می شود سردرد میگرنی را تشخیص داد؟
تشخیص میگرن بر اساس شرح حال بیمار صورت میگیرد و معاینه فیزیکی و اقدامات پاراکلینیک مثل ام آر آی، سی تی اسکن، سونوگرافی داپلر عروق مغز و کاروتید (TCD-ECD) فقط برای اطمینان از نبودن سایر بیماریهای جدی مغز و اعصاب که باعث سردرد می شوند و می توانند سردرد میگرنی را تقلید کنند انجام می شود. از جمله این بیماریها می توان به مالفورماسیونهای عروقی مغز(به خصوص اگر در صد در صد موارد سردرد فقط یک طرف سر رادرگیر کند)، افزایش فشار مغزی به دلیل تومور مغزی یا بیماریهای مشابه اشاره کرد.
بنابراین سردردهایی که جدیدا شروع شده اند به خصوص سن بالای 50 سال حتی اگر مشخصات سردرد میگرنی را داشته باشند باید توسط متخصص مغز و اعصاب بررسی شوند.اگر سردردهای میگرنی هم به تازگی شدیدتر شده و به درمان جواب نمی دهند یا الگوی سردرد تغییر کرده مثلا شدت و فرکانس آن بیشتر شده یا شخص را از خواب بیدار می کند باید مجددا توسط نورولوژیست و با بهترین اقدامات پاراکلینیک مثل ام آر آی بررسی شوند.
بخش دوم: درمان میگرن از منظر طب نوین و طب قدیم
الف) درمان میگرین در پزشکی نوین
توصیه ها و داروهایی که پزشکی امروزی برای درمان میگرن استفاده می کنند عبارتند از:
۱- مسکن ها ؛ داروهای بدون نیاز به نسخه که ترکیبی از مسکن ها و ضد التهاب ها باشند می توانند به تسکین سردرد های میگرنی کمک کنند: آسپرین، ناپروکسن سدیم، ایبوپروفن، استامینوفن. برخی از این داروها به صورت ویژه برای التیام میگرن فرموله شده اند. اما باید دانست که استفاده بیش از حد این داروها ممکن است سردرد را بدتر کنند و یا منجر به زخم و دیگر مشکلات دستگاه گوارشی شوند.
۲- داروی تریپتان: تریپتان، شایع ترین دارویی که برای میگرن تجویز می شود، و اگر همان ابتدای حمله میگرنی استفاده شود بیشترین تاثیر را می گذارد. تریپتان های شایع شامل Amerge, Axert, Frova, Imitrex, Maxalt, Relpax, Treximet و Zomig هستند. افرادی که دارای فشار خون بالا، ناراحتی قلبی، سکته مغزی هستند نمی توانند تریپتان استفاده کنند. عوارض جانبی تریپتان ها شامل حالت تهوع، سرگیجه، بی حسی، و درد قفسه سینه می شود.
۳- داروی ارگوتامین ؛ ارگوتامین اگر تریپتان ها باعث التیام سردرد های میگرنی نشوند ممکن است پزشکان دی هیدرو گوتامین یا ارگوتامین را به شکل قرص، اسپری بینی یا تزریق تجویز کنند. این داروها رگ های خونی را تنگ می کنند و می توانند باعث تهوع، سرگیجه، درد عضلانی، و یا مزه ی بد در دهان شود. معمولا آنها به اندازه تریپتان تاثیر گذار نیستند و همچنین ممکن است با برخی داروها فعل و انفعالات ایجاد کنند وحداقل در دو ساعت اولیه با مصرف آنها ممکن است احساس سردرد، سرگیجه و حالت تهوع کنیم.
۴- داروهای پیش گیرنده ؛ اگر میگرن مرتب اتفاق بیفتد یا خیلی شدید باشد، ممکن است برای پیشگیری از آن نیاز پیدا کنید هر روز دارو مصرف کنید. گاهی داروهای ضد فشار خون به این منظور تجویز می شوند. آنها عبارتند از مسدود کننده های بتا و مسدود کننده های کانال کلسیم. چندین نوع از داروهای ضد افسردگی و ضد تشنج هم می توانند به عنوان پیشگیری کننده از میگرن استفاده شوند. حتی بوتاکس را که معمولا برای از بین بردن چین و چروک استفاده می شود می تواند در بعضی افراد مانع حملات میگرنی شود.
۵- ورزش های سبک و تمرین های آرامش بخش ؛ ورزش نرم وسبک و تمرین آرامش بخش نیز می توانند التیامی که داروها دارند را به فرد میگرنی بدهند.
ب) درمان میگرن در طب قدیم
1- درمان میگرن در طب سنتی:
از منظر طب سنتی سردردهای میگرنی به ۲ دسته گرم و سرد تقسیم بندی می‌شوند که سردرد میگرنی گرم بر اثر غلبه صفرا (طبع گرم و خشک) و دم (طبع گرم و تر) به وجود می‌آید و سردرد میگرنی سرد هم شامل دو دسته، سرد و‌تر (بلغمی) و سرد و خشک (سوداوی) است.
سردرد میگرنی گرم با خوردن مواد غذایی با طبع گرم تشدید می‌شود و سردرد میگرنی سرد هم که خیلی شایع است با مصرف غذاهای با مزاج سرد شدت پیدا میکند.
اصلاح سبک زندگی، تغذیه سالم، دوری از مکان‌های استرس‌زا، استراحت، خواب مناسب و ورزش و نرمش کردن در پیشگیری از بروز سردردهای میگرنی موثر هستند.
انجام نرمش، مدیتیشن و یوگا، زالو درمانی و حجامت به درمان سردرد میگرنی کمک میکند، همچنین مصرف برخی غذاها مانند آش گشنیز هم در تسکین سردرد میگرنی مفید است.
برای درمان سردرد میگرنی ابتدا باید خلط غالب فرد را متخصص طب سنتی تشخیص دهد سپس با توجه نوع سردرد درمان مناسب انجام شود برای مثال سردرد صفراوی از پیشانی آغاز و چشم‌ها را هم درگیر میکند. برای درمان سردردهایی که با استشمام بوی غذا ایجاد می‌شود فرد باید از مصرف غذاهای با مزاج گرم پرهیز کند. استفاده از سرکه انگبین و آب زرشک هم به درمان این نوع سردرد کمک میکند، از دیگر روش‌های درمانی سرد‌های صفراوی میتوان به حجامت و استشمام کردن مواد غذایی خنک اشاره کرد.
سردرد دموی از پیشانی آغاز و به شقیقه‌ها منتقل می‌شود سپس تمام سر را دربرمی‌گیرد، این سردرد با عصبانیت و استرس تشدید می‌شود، درمان این نوع سردرد مصرف سرکه انگبین و انجام حجامت است.
سردردهای بلغمی (سرد و تر) از پشت سر آغاز می‌شوند سپس همه سر را در برمی‌گیرند، این سردردها در افراد بلغمی مزاج، با استرس و حالت تهوع همراه است، سردردهای بلغمی با مصرف غذاهای سرد تشدید می‌شوند بنابراین مبتلایان به این نوع سردرد باید از مواد غذایی گرم مانند ارده شیره استفاده کنند، نوشیدن دمنوش رازیانه و ترکیب عرق رازیانه و عسل برای زنانی که دچار این نوع سردرد هستند، پیشنهاد می‌شود.
سردرد سرد و خشک (سوداوی) به همه سر فشار وارد میکند، این سردرد با مصرف غذاهای سرد، مانده و کنسروی تشدید می‌شود بنابراین مبتلایان به این نوع سردرد باید از مواد غذایی و دمنوش‌هایی با طبع گرم استفاده کنند، ماساژ پنجه پا، پاشنه پا و سر هم در درمان این نوع سردرد موثر است، بادکش گرم همراه با ماساژ بدن با روغن‌های با طبع گرم در افراد بلغمی و سوداوی که به سردردهای میگرنی دچار هستند، پیشنهاد می‌شود، ماساژ سر برای همه افراد با هر مزاجی که هستند می‌تواند کمک کننده باشد.
افراد سوداوی باید برای درمان سردرد میگرنی خود حجامت را زیر نظر متخصص طب سنتی انجام دهند، مبتلایان به سردردهای میگرنی سوداوی همچنین باید از استرس‌های روانی و هیجانات شدید پرهیز کنند، استشمام عطر گل محمدی و ماساژ پیشانی یا ملاج سر با روغن کنجد از دیگر درمان‌های مناسب برای بهبود سردرد میگرنی سوداوی است.
برای رفع این سردردهای میگرنی بعد از تشخیص طبع غالب ، باید اخلاطی که در بدن بروز پیدا کرده است، از بدن پاکسازی شود، مبتلایان به سردردهای میگرنی سرد و گرم برای رفع مشکلشان باید هر یک از گیاهان بابونه شیرازی، سنبل‌الطیب، اسطوخودوس، به‌لیمو و هوفاریقون را به نسبت مساوی با هم ترکیب سپس این مخلوط را نیم‌کوب یا پودر کنند و نصف قاشق تا یک قاشق غذاخوری از این ترکیب را به همراه چهار تا پنج لیوان آب در یک قوری دَم کنند، موقع مصرف این دمنوش، کمی عسل اضافه و میل شود. مصرف ترکیب گیاهان آویشن شیرازی، بادرنجبویه، بهارنارنج، گل گاو زبان، به لیمو و بابونه به شکل دمنوش هم به بهبود سردردهای میگرنی سرد و گرم کمک میکند، این دمنوش هم باید همچون دمنوش قبلی تهیه و میل شود، نوشیدن روزانه سه استکان از مخلوط عرقیات بابوبه، بادرنجبویه، گل گاو زبان و سنبل‌الطیب و اسطوخودوس با مقداری سکنجبین یا عسل هم از دیگر ترکیب‌های موثر برای تسکین سردردهای میگرنی سرد و گرم است.
2- درمان میگرن در طب اسلامی :
– ریختن روغن بنفشه پایه کنجد در بینی ( شب قبل از خواب یک قطره در هر بینی)
– چرب کردن ابروها، صبح با روغن بنفشه پایه زیتون
– در صورتی که درد شدید باشد مقداری کاسنی را له کرده و بر روی کاغذ پهن کنید چند قطره روغن بنفشه پایه زیتون به آن اضافه نمایید و بر روی پیشانی و شقیقه ها قرار دهید
– در حمام روی سرتان بین 10 الی 15 دقیقه حنا بگذارید.
– حجامت سر
– پرهیز از نوشیدن آب یخ ( از آب فاتر که همان آب جوشیده ولرم شده است، استفاده کنید)
– در صورت داشتن علائم صفرا (از جمله گُرگرفتگی و عصبانیت و حرارت درونی) از داروهای صفرابر، تقویت عصب، سرد کننده و سویق عدس استفاده نمایید.
– داروی شافیه 15 ماهه: به اندازه نصف عدس از داروی شافیه را با سه قطره از روغن بنفشه پایه کنجد یا روغن گل سرخ مخلوط کنید و در بینی بریزید.
– خوردن آب باران یا آب زمزم.
– مصرف سیاه دانه.
– بستن سر با پیشانی بند.
طب اسلامی جهت پیشگیری از ابتلاء به سردرد و میگرن مواردی مفید را توصیه می کند که عبارتند از:
– شستن سر با گل ختمی سفید.
– گفتن کلمه(الحمد لله) بعد از شنیدن صدای عطسه شخصی دیگر.
– قرائت سوره مبارکه حمد بعد از عطسه کردن
– پوشاندن سر هنگام خروج از حمام
3- درمان میگرن از طریق طب سوزنی:
در سالهای اخیر اثرات طب سوزنی بر درمان سردرد های میگرنی به اثبات رسیده است. طب سوزنی، درمانی بدون خطر و بدون عوارض است که هیچگونه عارضه جانبی و هیچ مورد مضری برای بیمار ندارد. از نظرگاه علمی نیز ثابت شده است که طب سوزنی با تحریک اعصاب برخی عضلات و بافتها، ترشح آندورفین را ایجاد می کند و باعث ایجاد تغییراتی در فرایند ایجاد درد در مغز و نخاع می گردد. علاوه بر آن طب سوزنی با تغییراتی در سیستم ایمنی بدن، ترشح فاکتورهای تنظیم کننده را تقویت می نماید و در نتیجه آن التهابات در بدن کاهش می یابد. همچنین طب سوزنی بر میزان سروتوئین مغز نیز تأثیر گذاشته و این امر باعث کاهش شروع سردردهای میگرنی می شود.