حدیث 15 – عوامل طول عمر + تحقیقی بسیار عالی در منابع دینی

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: چهار چيز، بر عمر مى ‏افزايد: ازدواج با دوشيزگان، غسل كردن با آبِ گرم، خفتن بر شانه چپ، و خوردن سيب در سحرگاهان.

جاودانگی، یکی از بزرگ ترین آرزوهای تمام ما انسان هاست اما نمی توان در این دنیای فانی جاودانه ماند و زندگی کرد.اما میتوان طول عمر طولانی تری را تجربه کرد.

با پیشرفت دانش بشری در زمینه دانش علوم پزشکی و شناخت بیماریها، امید به زندگی برای انسانها در سراسر جهان بیشتر شده و میانگین طول عمر بشر به سطح بالاتری رسیده است. امید به زندگی بین مردان ایرانی، 68 – 58 سال و بین زنان ایرانی، 71-61 سال است. این در حالی است که فقط 5 درصد از مردم ایران یعنی 1 میلیون و 844 هزار و 967 مرد و 2 میلیون و 55 هزار و 846 زن، بیشتر از 65 سال سن دارند.

جالب است بدانید که بیشترین افراد بالای 100 سال که از نظر پزشکی مورد آزمایش های مختلفی قرار گرفته اند و صحت کهولت سنشان هم به اثبات رسیده است، اهل کشورهای آمریکا و ژاپن هستند. این برآیند رشد طول عمر، نیازمند عوامل مادی و معنوی است که به پاره ای از انها در ذیل اشاره می گردد.

با مهم ترین عوامل طول عمر آشنا شوید:

عوامل موثر در طول عمر آدمی بر دو قسمند: یکی عوامل معنوی و دیگری عوامل طبیعی هستند که به بررسی هر دوی این عوامل خواهیم پرداخت … .

الف – عوامل معنوی برای طول عمر:

ارتباط ظاهرى عوامل معنوى مؤثر با مسئله طول عمر بر ما چندان روشن نیست، اما در آیات قرآن کریم و روایات اسلامى روى آن تاکید شده است که به چند نمونه آن اشاره مى‏ کنیم:

1. ایمان قوى و توکل بر خدا ؛

ایمان و توکلی که بتواند انسان را در ناملایمات زندگى آرامش و قدرت بخشد. آرامش روحی بیش از هر عامل دیگر در درازی عمر موثر است از این رهگذر افراد مذهبی که اعتقاد راسخ به جهان متافیزیک و عالم ماوراء طبیعت دارند از عمر طولانی برخوردار هستند، افراد متدین و پای بند به قوانین مذهبی بیش از دیگر مردم روی زمین عمر می کنند. و برای اثبات این مسئله به نقل یک آمار بسنده می کنیم: نسبت تعداد اشخاصی که در شوروی دومین قرن زندگی خود را می گذرانند در هر 100 هزار نفر 10 نفر می باشد در صورتیکه این نسبت در آذربایجان شوروی که منطقه مسلمان نشین است به 84 نفر در هر 100 هزار نفر می رسد. (سایت راسخون).

2. صدقه بدهید و طول عمر خود را بخرید ؛

امام باقر علیه‌السلام می فرماید: «صدقه هفتاد بلا را از انسان دور می کند و نیز مرگ سوء را از انسان دور می نماید چرا که صاحب صدقه هرگز با مرگ سوء از دنیا نمی رود». انفاق در راه خدا و صله ‏رحم خانه‏ ها را آباد و عمرها را طولانى مى ‏کند.؛ هر کس برای من یک چیز را ضمانت کند، من چهار چیز برای او ضمانت می کنم. صله رحم کند تا خداوند او را دوست بدارد ، روزی اش را توسعه دهد ، عمرش را زیاد کند و او را به بهشت وارد کند.

و در جایی دیگر آمده است: «با دست خود صدقه دادن، انسان را از مرگ سوء حفظ می کند و هفتاد نوع از انواع بلایا را از انسان دور می کند». همانطور که در تعالیم اسلامی آمده است، برخی عوامل بر مدت عمر انسان تأثیر می گذارد و کاهش یا افزایش طول عمر انسان را به همراه دارد «صدقه دادن» از عواملی است که طبق بیان صریح روایات، موجب افزایش طول عمر می شود: (همان). پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌ وسلم می فرماید: «صدقه … شهر ها را آباد می کند و بر عمرها می افزاید.». (سایت دانشنامه اسلامی اهل البیت علیهم السلام).

3. صله رحم را برای طول عمر هم که شده انجام بدهیم؛

پیامبر گرامى اسلام صلی الله علیه وآله مى‏ فرماید: « انفاق در راه خدا و صله ‏رحم خانه‏ها را آباد و عمرها را طولانى مى‏کند.»؛ (بحارالانوار، ج74، ص120). در سخنی دیگر می فرماید: «هر کس برای من یک چیز را ضمانت کند، من چهار چیز برای او ضمانت می کنم. صله رحم کند تا خداوند او را دوست بدارد، روزی اش را توسعه دهد ، عمرش را زیاد کند و او را به بهشت وارد کند.». (همان) امام صادق علیه السلام می فرماید: « من چیزی مؤثرتر از صله رحم برای زیادتی عمر نمی شناسم.». (همان).

4. احسان کنیم و طول عمر خود را افزایش بدهیم؛

امام باقر علیه السلام مى‏ فرماید؛ «نیکوکارى و انفاق پنهانى فقر را برطرف ساخته، عمر را افزایش مى‏ دهد و از هفتاد گونه مرگ و میر بد جلوگیرى مى‏ کند.». (الکافی، ج2، ص152، ح17).

5. با گناه طول عمر خود را کاهش ندهیم؛

خداوند متعال، مى‏ فرماید: « (اى قوم) خدا را پرستش کنید و از مخالفت او بپرهیزید، و مرا اطاعت نمایید. اگر چنین کنید خدا گناهانتان را مى ‏آمرزد و تا زمان معینى شما را عمر مى‏ دهد، اما هنگامى که اجل الهى فرا رسد تأخیرى نخواهد داشت اگر مى‏ دانستید.» و در جاى دیگر مى‏ فرماید: «و از پروردگار خویش آمرزش بطلبید سپس بسوى او بازگردید تا شما را تا مدّت معینى، (از مواهب زندگى این جهان) به خوبى بهره‏ مند سازد و به هر صاحب فضیلتى، به مقدار فضیلتش ببخشد! و اگر (از این فرمان) روى گردان شوید، من بر شما از عذاب روز بزرگى بیمناکم. »

ودر جای دیگر می فرماید: «و خداوند آنها را به (کیفر) گناهانشان گرفت.» امام صادق علیه السلام مى‏فرماید: « آنها که بر اثر گناهان مى‏میرند بیش از آنهایند که به مرگ الهى از دنیا مى‏روند و کسانى که بر اثر نیکوکارى عمر طولانى پیدا مى‏ کنند، بیش از کسانى هستند که بر اثر عوامل طبیعى عمرشان زیاد مى‏شود!».

در بعضى روایات به برخى گناهان مانند ظلم و زنا که در کاهش عمر دخالت دارد، اشاره شده است. (سایت راسخون).

ب – عوامل طبیعى و طول عمر:

برخى از عوامل طبیعى در افزایش عمر که براى بشر تاکنون شناخته شده است عبارتند از:

1. ازدواج و افزایش زمان عمر :

ازدواج می تواند باعث افزایش طول عمر مردان شود. محققان دانشگاه هاروارد می گویند احتمال رسیدن به سن 70 سالگی و بیشتر در بین مردان متاهلی که حداقل 20 سال از زندگی مشترکشان می گذرد، بسیار بیشتر از مردان مجرد و حتی آنهایی است که از همسرشان جدا شده اند. ازدواج، نوعی آرامش روانی برای افراد به دنبال دارد و انزوا و افسردگی را از آنها دور می کند. به همین دلیل، مردان متاهل در مقایسه با مجردها کمتر به ناراحتی های عصبی و بیماری های قلبی مبتلا می شوند و در نتیجه امکان افزایش طول عمرشان هم بالا می رود، اما از نظر آنها ازدواج کردن یا نکردن و طلاق گرفتن یا نگرفتن، تاثیر چندانی بر طول عمر خانم ها ندارد! خانم ها معمولا سالم تر از آقایان زندگی می کنند و به سلامت جسمی و روانی خود هم اهمیت بیشتری می دهند و به همین دلیل کمتر در معرض ابتلا به انواع بیماری ها و مرگ زودرس قرار می گیرند.

در حالی که قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) بر خلاف نظر دانشمندان مادی گرا، آرامش و سکون را برای هر دو نفر( زن و مرد) در زوج بودن می دانند و تفاوتی بین آنها نمی بینند. (سایت تبیان).

2. تغذیه و تاثیر فراوان آن بر طول عمر :

اگر می خواهید از مرز 80 سالگی بگذرید و تجربه های بیشتری در این دنیا داشته باشید، چاره ای جز پیروی از یک رژیم غذایی مناسب ندارید. بهتر است برای رهایی از ابتلا به چربی و کلسترول خون و در نتیجه بیماری های قلبی، فکر خوردن فست فودها، غذاهای چرب و سرخ کرده و انواع اسنک های شور و پرچرب را از سرتان بیرون کنید.

می توانید با خوردن روزانه 5 تا 9 واحد میوه و سبزی های خام و بخارپز، خطر ابتلا به انواع سرطان و مرگ ناشی از آن را در خودتان کاهش دهید. مصرف منظم و حداقل روزی 3 واحد شیر و لبنیات کم چرب و سبزی های سبز تیره مانند کلم بروکلی و اسفناج می تواند استخوان ها را محکم و از ابتلا به پوکی استخوان پیشگیری کند. ماهی های چرب حاوی امگا3 و گردو و مغز های خام دیگر مانع زوال عقل و ابتلا به آلزایمر در اثر افزایش سن می شود. استفاده از روغن های مفید مانند روغن زیتون و کانولا، هم از سلامت قلبتان محافظت می کند و هم باعث می شود لطافت پوستتان از بین نرود. (همان).

زندگی امروزی و تغذیه ها …

امروزه به دلیل وجود مشغله های فراوان و سرعت زمان و پیشرفت تکنولوژی، انسان ها برای رسیدن به آرمان های مادی و عقب نماندن از غافله آمال و آرزوهای دنیویشان، دنبال آن هستند که همه چیز را راحت و آسان و بدون تلاش به تملک خود درآورند. روی آوردن به غذاهای آماده، فریزشده، مانده و … اما ناسالم، استفاده از زندگی ماشینی و بی تحرکی و … که همگی آدمی را به سمت و سوی سرد مزاجی و افسردگی سوق می دهند، باعث شده که عمرها کوتاه و همواره فرد دچار درد و رنج باشد.

غذاهای فست فودی، زندگی همراه با وام و قرض، حرص و طمع برای رسیدن به تجملات، بی تحرکی و … همه عواملی هستند که روح و جسم انسان را دچار سردی می کنند و بیماری هایی چون افسردگی، عصبانیت، چاقی، سرطان و … نصیب او می سازند. چرا که سردی برادر مرگ است و او را به سمت مرگ زودرس سوق می دهد.

سردیجات و ضرر های آن برای طول عمر …

به یقین هرچه ما از این سردیجات بیشتر فاصله بگیریم هم آرامش بیشتر و هم عمر طولانی تری خواهیم داشت. در روایات هم سردی به مرگ و گرمی به حیات تشبیه شده است. در روایتی پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند :«گرمْ مزاجان را به درازى عمر، مژده ده» . (بحار الأنوار، ج 62، ص 290)

كتاب من لا يحضره الفقيه‏ پيامبر خدا فرمود: «هركه جاودانگى را مى‏ خواهد و البته جاودانگى [براى غير خدا] نيست بايد كه چاشت را زودتر بخورد، كفش خوب (و مناسب) بپوشد، رَداى سَبُك برگيرد، و كمتر با زنان بياميزد». پرسيدند: اى پيامبر خدا! رداى سَبُك چيست؟ فرمود: «كم بودن بدهى». (كتاب من لا يحضره الفقيه، ج 3، ص 555، ح 4902، صحيفة الإمام الرضا عليه السلام، ص 231، ح 128 ، مكارم الأخلاق، ج 1، ص 459، ح 1558، بحار الأنوار، ج 66، ص 341، ح1)

امام على عليه السلام: هر كه خواهان جاودانگى است و البته جاودانگى [براى غير خدا] نيست زود صبحانه بخورد، ديرتر شام بخورد، با زنان كمتر درآميزد، و رداى سَبُك برگيرد. (الدعوات، ص 75، ح 176، الأمالي للطوسي، ص 666، ح 1395 ، عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج 2.). امام على عليه السلام: شستن دست‏ها پيش و پس از غذا خوردن، [موجب‏] فزونى عمر است. (الكافي، ج 6، ص 290، ح 3 ، الخصال، ص 612، ح 10، المحاسن، ج 2، ص 201، ح 1589، بحار الأنوار، ج 66، ص 353، ح 6.) امام صادق عليه السلام: دست‏هايتان را پيش و پس از غذا خوردن بشوييد، كه فقر را می برد و بر عمر مى ‏افزايد. (المحاسن، ج 2، ص 202، ح 1594، الدعوات، ص 142، ح 365 ، بحار الأنوار، ج 66، ص 356، ح 20.)

3. تاثیر ژنتیک بر طول عمر :

پژوهشگران با مطالعه و بررسی بیش از 1000 نفر از افراد بالای 100 سال، به این نتیجه رسیده اند که رابطه مستقیمی بین ژنتیک و افزایش طول عمر وجود دارد. یعنی حدود 150 واحد ژنتیکی دست به دست هم می دهند تا باعث افزایش طول عمر افراد یک خانواده یا حتی خاندان شوند.

به عبارت ساده تر، اگر مادر، مادربزرگ، پدر یا پدربزرگ تان عمرهای طولانی داشته اند، خیال شما هم می تواند از بابت طولانی بودن عمرتان تا حدی راحت باشد. البته به شرطی که رفتارهای پرخطری مانند استعمال مواد دخانی نداشته باشید و روزی نیم ساعت ورزش کنید. (سایت تبیان).

4. آموزش ها را برای افزایش عمر فراموش نکنید :

حتما شنیده اید که می گویند «ز گهواره تا گور، دانش بجوی»! این جستن دانش نه تنها به بالا رفتن اطلاعات و اعتماد به نفستان کمک می کند، بلکه باعث می شود کمی هم بیشتر در این دنیا زندگی کنید. پژوهشگران معتقدند اگر افراد بالای 40 یا 50 سال برای آموزش یک زبان دیگر، نقاشی، خط، موسیقی یا حتی سفالگری به کلاس های آموزشی بروند و در جمع کودکان و نوجوانان پر از شور و حرارت زندگی قرار بگیرند، چنان روحیه ای پیدا می کنند که می توانند با آن روحیه، برخی از فعالیت های مفید و موثر برای افزایش طول عمر مانند ورزش یا پیاده روی در پارک را از سر بگیرند. (همان)

5. عمر زیاد :

3 قدم حیاتی برای افزایش عمر :

1) وزن: اگر از اضافه وزن و چاقی رنج می برید، احتمال ابتلا به انواع ناراحتی های قلبی، سرطان و دیابت هم در شما زیاد است. با این حساب نباید امید چندانی به بالارفتن سنتان داشته باشید. این را برای هوشیار شدنتان گفتیم، نه ترسیدنتان! یک راه برای اینکه عمر طولانی و سالمی داشته باشید این است که شاخص توده بدنی یا همان BMIتان را به زیر 25 برسانید و حتما می دانید که BMI (شاخص توده بدنی) از تقسیم وزن (برحسب کیلوگرم) بر مجذور قد (برحسب متر) به دست می آید.

2) کار: دور کارهای سخت و پر از استرس را خط بکشید، در غیر این صورت توقع یک زندگی طولانی و سلامت نداشته باشید. هر چقدر سختی و استرس کارتان بیشتر باشد، فشار های روانی اجازه داشتن یک زندگی سالم و طولانی را به شما نخواهند داد.

شاید یکی از دلایل طول عمر بیشتر زنان نسبت به مردان، سبک تربودن کارهایشان باشد. از همین امروز کمی فکر مال دنیا را از سرتان بیرون کنید و با شروع کردن مطالعه یک کتاب یا قدم زدن در پارک، درگیری های ذهنی مربوط به شغلتان را کاهش دهید.

3) سلامت : سیگار نکشید، ورزش کنید، درست غذا بخورید و دور مصرف مشروبات الکلی و مخدرها را خط بکشید تا عمر بیشتری داشته باشید. براساس نتایج تحقیقاتی که محققان آمریکایی روی بیش از 17 هزار زن و مرد انجام داده اند، شانس افزایش طول عمر در افرادی که این 4 عادت خوب را دارند، بیشتر از دیگران است. آنها می گویند اگر از 17 سالگی به بعد، سیگار نکشید و خورد و خوراک مناسبی داشته باشید، امکان مردنتان تا پیش از سن پیری 63 درصد کاهش می یابد.

همچنین احتمال ابتلا به انواع سرطان ها و ناراحتی های قلبی که از مهم ترین عوامل مرگ ومیرها هستند، با داشتن یک زندگی سالم تا 57 درصد کاهش می یابد. پیروی از الگوی مناسب در زندگی می تواند خطر مرگ های پیش از دوران پیری را 63 درصد در خانم ها و 62 درصد در آقایان کاهش دهد. (دانشنامه رشد، وزارت اموزش و پرورش، ش13، 1385).

«برگرفته از 40حدیث طبی- اثر حکیم لبیکی»